Tochmaland te Kollum

Is de molen buiten evenementen te bezoeken?
Ja
Openingstijden en opmerkingen
Zaterdagmorgen
Adres
Tochmaland 1, 9291 LC, Kollum
Molenaar(s)
Piet Korse, Tineke Popma

Website
https://www.tochmaland.nl

Meer over deze molen
Bouwjaar
1893
Type
8-kante grondzeiler
Functie
poldermolen

Over de molen:
Naar verwachting wordt Tochmaland medio 2025 gerestaureerd.

Inrichting:vijzel
Vlucht:23,54 m
Wieksysteem:Oud-Hollands
Binnenroede:23,54 m, staal gelast, fabr. Buurma te Oudeschans, nummer 114, bouwjaar 1981
Buitenroede:23,54 m. staal gelast, fabr. Buurma te Oudeschans, nummer 115, bouwjaar 1981
As:Gietijzer, fabr. H.J. Koning te Foxham, bouwjaar 1912, nummer 137
Vang:Stalen bandvang met duimophanging en vangstok
Bovenwiel of aswiel:63 kammen, steek 11,5 cm
Overige molenwielen:Bovenbonkelaar: 33 kammen
Onderbonkelaar: 44 kammen, steek 11,5 cm
Vijzelwiel: 41 kammen
Overbrengingsverhoudingen:1 : 2,05
Kruiwerk:Sleepkruiwerk op 16 neuten met kruilier
Biotoop:4 (aanvaardbaar)
RD-coördinaten:X = 205,616   Y = 589,590   
GPS-coördinaten:53.290408 N, 6.146233 E
Specificaties:Vijzel: diam. 1,63 m, diam. vijzelbalk: 44,5 cm, spoed beschoeping: 1,98 m, hellinghoek: 19,5°
Capaciteit: 1347 liter/schroefomwenteling
Opvoerhoogte: 1 m


Registratienummers

Databasenummer:841
Ten Bruggencate nr.:03234
Rijksmonumenten nr.:23743

Contact

Eigenaar:Stichting Erfgoed Kollumerland en Nieuwkruisland
Telefoon:0511-452861
Website:https://www.tochmaland.nl
E-mail:pietkorse@hotmail.com
Toegangsprijs:Gratis. een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld.

Adres

Adres:Tochmaland 1
Postcode:9291 LC
Plaats:Kollum
Gemeente:Noardeast Fryslân
Provincie:Friesland

Meer informatie: Allemolens.nl

Geschiedenis
De molen Tochmaland staat aan de noordkant van Kollum. Het is een van de grotere molens van Friesland, en hij is nog grotendeels authentiek.

Bemaling polder
De molen was vroeger uitgerust met zelfzwichting, een systeem met draaibare klepjes in de wieken waarmee de snelheid van de molen te regelen was. Maar nu is hij voorzien van zeilen. Hij bemaalde van 1893 tot 1946 de polder Tochmaland, 550 hectare. Deze polder is gesticht in 1892, toen een aantal boeren besloot iets te doen aan de wateroverlast in dit, wat dieper gelegen, deel van het landschap. Er werd een ringdijk aangelegd en er werden een aantal sloten gegraven; vervolgens kocht men een molen. De keus viel op een voormalige houtzaagmolen uit Veendam. Deze werd hier weer opgebouwd door een molenmaker uit Tilburg; die had iets goedkoper ingeschreven op de aanbesteding dan zijn collega uit Kollum.

Gele steentjes
Het nieuwe waterschap Tochmaland gaf nog wel iets extra’s uit aan gele steentjes voor de voet van de molen. Dat vond men toch mooier dan rode baksteen. Er werd een molenaar aangesteld, en een jaar later werd ook de nieuwe molenaarswoning voltooid. Die is nog steeds herkenbaar in de boerderij naast de molen.

Gemaal naast de molen
In 1946 brak de gietijzeren bovenas. Reparatie was duur, en er werd besloten over te gaan op elektrische bemaling. Er werd een gemaaltje naast de molen gebouwd. Even leek het erop dat de molen toen zou worden afgebroken, maar de burgemeester adviseerde daaraan geen uitvoering te geven. De gemeente kreeg op 30 december 1948 de molen in eigendom en liet hem restaureren. Dat bleek weer nodig in 1963 en 1983.

Elektromotor
In 1997 is een nieuwe elektromotor in de molen geplaatst, waarna het gemaaltje naast de molen kon worden afgebroken. De molen kan nog steeds de polder droogmalen, en valt soms in als de elektrische aandrijving in onderhoud is.

De molen draait en maalt vaak op zaterdagmorgen, en dan is hij toegankelijk voor belangstellenden.